Κρατώντας την οικονομία δυνατή, δημιουργήσαμε το απόθεμα και τις δυνατότητες ώστε να εφαρμόσουμε αυτό που θεωρούμε προτεραιότητά μας: πολιτικές που στηρίζουν την οικογένεια, το νοικοκυριό και τη μεσαία τάξη που διαχρονικά σηκώνει το βάρος των κρίσεων, χωρίς σε καμία περίπτωση να διακινδυνεύουμε τη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Αυτή είναι και η διαφορά μας.

Αυτό πετυχαίνουμε με διαρκείς πολιτικές όπως, για παράδειγμα, το Γενικό Σχέδιο Υγείας και η επιδότηση του μεγαλύτερου μέρους των διδάκτρων στα νηπιαγωγεία. Θεσμοί που απαλλάσσουν τις οικογένειες από σημαντικά έξοδα.

Σήμερα, απέναντι στη νέα κρίση που έρχεται, και στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης φορολογικής μεταρρύθμισης, προχωρούμε στη μεγαλύτερη και πιο ανατρεπτική μεταρρύθμιση για τη στήριξη της οικογένειας από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας: το «Οικογενειακό Εισόδημα».

Η φορολόγηση του εισοδήματος των εργαζομένων μεταφέρεται από το προσωπικό επίπεδο στη βάση του «Οικογενειακού Εισοδήματος».

Το «Οικογενειακό Εισόδημα» είναι ένα πιο δίκαιο σύστημα που έχει στόχο να καταπολεμήσει τις ανισότητες και να στηρίξει την οικογένεια ανάλογα με τη σύνθεση της και το πόσο ευάλωτη είναι. Απαλλάσσοντάς την, έτσι, από βάρη του οικογενειακού προϋπολογισμού μεγαλώνοντας το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα και καταπολεμώντας συνάμα και το πρόβλημα της υπογεννητικότητας.

Φυσικά θα υπάρχει και η επιλογή για οποιοδήποτε νοικοκυριό να επιλέξει αν επιθυμεί να συνεχίσει να φορολογείται με το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα, διασφαλίζοντας ότι κανένα νοικοκυριό δεν θα έχει επιβάρυνση.

Για παράδειγμα, ας δούμε δύο νοικοκυριά όπου στο ένα νοικοκυριό εργάζονται και τα δύο μέλη της οικογένειας λαμβάνοντας ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ έκαστος και στο δεύτερο νοικοκυριό εργάζεται μόνο το ένα μέλος της οικογένειας με ετήσιο εισόδημα €50.000.

Με βάση το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα το πρώτο νοικοκυριό πληρώνει φόρο εισοδήματος περίπου 2.200 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται εισφορές σε ΚΑ και ΓεΣΥ για σκοπούς απλοποίησης).

Το δεύτερο νοικοκυριό όμως, στο οποίο εργάζεται το ένα μέλος της οικογένειας με ετήσιες απολαβές 50.000 ευρώ υπόκειται σε φόρο 7.885 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται εισφορές σε ΚΑ και ΓεΣΥ για σκοπούς απλοποίησης).

Δύο νοικοκυριά με τα ίδια συνολικά εισοδήματα πληρώνουν πολύ διαφορετικό φόρο εισοδήματος. Το ίδιο το σύστημα δημιουργεί ανισότητα. Που γίνεται πιο έντονη αν στο δεύτερο νοικοκυριό υπάρχουν εξαρτώμενα παιδιά.

Για τον σκοπό αυτό, και με βάση την πρόταση για το Οικογενειακό Εισόδημα, το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με συγκεκριμένους συντελεστές ισοδυναμίας που θα αποδίδονται για το κάθε μέλος του νοικοκυριού ώστε να προκύψει το «Οικογενειακό Εισόδημα», το οποίο θα αποτελεί πλέον τη φορολογική βάση.

Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού θα διαιρείται με τον συντελεστή ισοδυναμίας του νοικοκυριού για να υπολογιστεί το Οικογενειακό Εισόδημα.

Για το δημογραφικό θέμα εισάγονται ειδικά κίνητρα για τρίτο παιδί το οποίο θα απολαμβάνει συντελεστή στάθμισης 1,0 μονάδα αντί 0,5 μονάδες που απολαμβάνουν έκαστο από τα πρώτα δύο παιδιά. Ειδικός συντελεστής 1,5 θα ισχύει κατά περίπτωση και για τα ΑμεΑ.

---

ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ	ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑΣ
1ος ενήλικας	1,0
2ος ενήλικας	0,5
1o Παιδί	0,5
2o Παιδί	0,5
3ο Παιδί και κάθε επιπρόσθετο παιδί	1,0
Ειδικά κριτήρια για ΑμεΑ	1,5

---

Για παράδειγμα ένα νοικοκυριό με 2 ενήλικες και 2 παιδιά ο συντελεστής ισοδυναμίας θα υπολογίζεται ως εξής: 1 + 0,5 + 0,5 +0,5 =2,5
Ενώ για ένα νοικοκυριό που αποτελείται από μονογονιό και 2 παιδιά, ο συντελεστής ισοδυναμίας θα είναι: 1 + 0,5 + 0,5 = 2.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Ενδεικτικό παράδειγμα 1: Νοικοκυριό με 2 συζύγους που εργάζονται και αμείβονται με €26.000 και 20.000 ευρώ και έχουν 2 παιδιά.
Με το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα το νοικοκυριό πληρώνει φόρο εισοδήματος 1.400 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται εισφορές σε ΚΑ και ΓεΣΥ για σκοπούς απλοποίησης).
Με τη φορολόγηση του Οικογενειακού Εισοδήματος το νοικοκυριό θα πληρώσει φόρο εισοδήματος 0 ευρώ.

Συνολικό Εισόδημα Νοικοκυριού: 26.000+20.000 = 46.000
Συντελεστής Ισοδυναμίας: 1 + 0,5 + 0,5 + 0,5 = 2,5
Οικογενειακό Εισόδημα: 46.000 / 2,5 = 18.400 (κάτω από το όριο του αφορολόγητου).
Εξοικονόμηση: 1.400 ευρώ

Ενδεικτικό παράδειγμα 2: Μονογονιός που εργάζεται και αμείβεται με 26.000 ευρώ και έχει 2 παιδιά.
Με το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα η οικογένεια πληρώνει φόρο εισοδήματος 1.300 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται εισφορές σε ΚΑ και ΓεΣΥ για σκοπούς απλοποίησης).
Με τη φορολόγηση του Οικογενειακού Εισοδήματος θα πληρώσει φόρο εισοδήματος 0 ευρώ.

Συνολικό Εισόδημα Νοικοκυριού: 26.000
Συντελεστής Ισοδυναμίας: 1 + 0,5 + 0,5 = 2,0
Οικογενειακό Εισόδημα: 26.000 / 2,0 = 13.000 (κάτω από το όριο του αφορολόγητου).
Εξοικονόμηση: 1.300 ευρώ

Ενδεικτικό παράδειγμα 3: Οικογένεια με 2 συζύγους που εργάζονται και αμείβονται με 40.000 και 26.000 ευρώ και έχουν 1 παιδί.
Με το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα η οικογένεια πληρώνει φόρο εισοδήματος 6.185 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται εισφορές σε ΚΑ και ΓεΣΥ για σκοπούς απλοποίησης).
Με τη φορολόγηση του Οικογενειακού Εισοδήματος το νοικοκυριό θα πληρώσει φόρο εισοδήματος 2.950 ευρώ.

Συνολικό Εισόδημα Νοικοκυριού: 40.000+26.000 = 66.000

Συντελεστής Ισοδυναμίας: 1 + 0,5 + 0,5 = 2,0
Οικογενειακό Εισόδημα: 66.000 / 2,0 = 33.000
Φορολογία: 2.950
Εξοικονόμηση: 3.235 ευρώ

Ενδεικτικό παράδειγμα 4: Νοικοκυριό με 2 συζύγους που εργάζονται και αμείβονται με €35,000 ο καθένας και έχουν 3 παιδιά.
Με το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα το νοικοκυριό πληρώνει φόρο εισοδήματος 6.900 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται εισφορές σε ΚΑ και ΓεΣΥ για σκοπούς απλοποίησης).
Με τη φορολόγηση του Οικογενειακού Εισοδήματος το νοικοκυριό θα πληρώσει φόρο εισοδήματος μόλις 100 ευρώ.

Συνολικό Εισόδημα Νοικοκυριού: 35.000 + 35.000 = 70.000
Συντελεστής Ισοδυναμίας: 1 + 0,5 + 0,5 + 0,5 + 1 = 3,5
Οικογενειακό Εισόδημα: 70.000 / 3,5 = 20.000 (κάτω από το όριο του αφορολόγητου).
Εξοικονόμηση: 6.800 ευρώ


Επιδοματική Πολιτική

Η «Κοινωνική Μεταρρύθμιση» στοχεύει επίσης, μέσω της νέας επιδοματικής πολιτικής, στη στήριξη του «Οικογενειακού Εισοδήματος» στη βάση των χρηματικών ορίων κινδύνου φτώχειας για κάθε τύπο νοικοκυριού.

Έχουμε μελετήσει τα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά όλων των νοικοκυριών, έχουμε προσδιορίσει τα χρηματικά όρια κινδύνου φτώχειας στη βάση εισοδηματικών συντελεστών για το καθένα από αυτά, έχουμε υπολογίσει και κοστολογήσει το χάσμα του χρηματικού ορίου φτώχειας για το κάθε τύπου νοικοκυριό.

Στις περιπτώσεις που το διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού είναι κάτω από το χρηματικό όριο του κινδύνου φτώχειας, τότε το κράτος μέσω της επιδοματικής πολιτικής θα καλύπτει τη διαφορά, ώστε να διασφαλίζουμε την αξιοπρεπή διαβίωση όλων των Κυπρίων.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1:
Να αναφέρουμε την περίπτωση νοικοκυριού με δύο ενήλικες με ένα παιδί άνω των 14 ετών και ένα κάτω των 14 ετών, το οποίο έχει «Διαθέσιμο Εισόδημα» για κατανάλωση €21.230. Το χρηματικό όριο κινδύνου φτώχειας σε αυτή την περίπτωση ανέρχεται στα €23.025 τον χρόνο. Δημιουργείται χάσμα της τάξης των €1.795. Αυτό το χάσμα των €1.795 θα καλυφτεί μέσα από την επιδοματική πολιτική του κράτους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2:
Στην περίπτωση νοικοκυριού που αποτελείται από μονογονέα και ένα εξαρτώμενο παιδί άνω των 14 ετών το οποίο έχει «Διαθέσιμο Εισόδημα» για κατανάλωση €12.725, θα λάβει ετήσιο επίδομα €2.291 για να καλύψει τη διαφορά που δημιουργείται μεταξύ του «Διαθέσιμου Εισοδήματος» και του χρηματικού ορίου φτώχειας, το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση ανέρχεται στις €15.016.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3:
Στην περίπτωση πενταμελής οικογένεια, δυο γονείς, τρία παιδιά, τα δυο κάτω των 14 ετών, ένα άνω των 14 ετών, με διαθέσιμο εισόδημα 21.460 ευρώ, με το όριο φτώχειας να είναι 26.028 ευρώ. Με τη νέα επιδοματική πολιτική η οικογένεια θα λάβει επίδομα ύψους 4.568 ευρώ.